της Βαρβάρας Ζούκα
Φόβους για αυξήσεις-φωτιά στα δημοτικά τέλη εκφράζουν οι αιρετοί της αυτοδιοίκησης μετά από το χαράτσι των 240 εκατ. ευρώ, το οποίο καλούνται να καταβάλουν οι δήμοι της χώρας μέσα στο 2024 για την αναδρομική απόδοση του τέλους ταφής απορριμμάτων. Ήδη οι δήμαρχοι της χώρας προετοιμάζονται για προσφυγές στην ελληνική δικαιοσύνη, κάνοντας λόγο για ένα άδικο μέτρο και διαμηνύοντας σε όλους τους τόνους ότι δεν θα επιτρέψουν να μετακυληθούν πρόσθετα οικονομικά βάρη στους πολίτες.
Την οργίλη αντίδραση των δημάρχων προκάλεσε η τροπολογία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) για την καταβολή μέσα στο νέο έτος του τέλους ταφής απορριμμάτων για το πρώτο εξάμηνο του 2024 αλλά και αναδρομικά για τη διετία 2022-2023. Το προβλεπόμενο ποσό θα καταβληθεί μεν από το υπουργείο Εσωτερικών, αλλά θα παρακρατηθεί αυτόματα από την τακτική επιχορήγηση που λαμβάνουν οι δήμοι.
Οι κινήσεις ΚΕΔΕ και ΠΕΔ
Ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας, δήμαρχος Αμπελοκήπων – Μενεμένης Λάζαρος Κυρίζογλου, εκφράζει την αποφασιστικότητα της ΚΕΔΕ να προχωρήσει σε δικαστική προσβολή του μέτρου.
Ο ίδιος προειδοποιεί ότι οι προϋπολογισμοί των δήμων θα τιναχθούν στον αέρα, τονίζει ότι το μέτρο είναι άδικο και για την αυτοδιοίκηση αλλά και για τους δημότες και κάνει λόγο για αδυναμία του κεντρικού κράτους να καλύψει τη δική του αποτυχία ως προς την επίλυση του ζητήματος της διαχείρισης των απορριμμάτων.
«Δεν είναι δυνατόν να καλούνται οι δήμοι και οι δημότες να πληρώσουν την έλλειψη των απαραίτητων υποδομών για τη φιλική προς το περιβάλλον διαχείριση των απορριμμάτων, ο σχεδιασμός και υλοποίηση των οποίων αποτελεί ευθύνη του κεντρικού κράτους», τονίζει χαρακτηριστικά ο κ. Κυρίζογλου.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και η Περιφερειακή Ένωση Δήμων (ΠΕΔ) Κεντρικής Μακεδονίας, με τον πρόεδρό της, δήμαρχο Πυλαίας – Χορτιάτη Ιγνάτιο Καϊτεζίδη, να επισημαίνει ότι η ιστορία του τέλους ταφής απορριμμάτων αποτελεί μια βόμβα, που απειλεί να τινάξει τα θεμέλια των δήμων και των προϋπολογισμών τους.
Η ΠΕΔ Κεντρικής Μακεδονίας, συντασσόμενη με τη γραμμή της ΚΕΔΕ, θα προχωρήσει το επόμενο διάστημα σε προσφυγή στα αρμόδια δικαστήρια. «Οι δήμοι δεν οφείλουν να καταβάλουν αυτά τα χρήματα. Η πολιτική διαχείρισης των απορριμμάτων είναι μια διαχρονική υποχρέωση της ελληνικής πολιτείας και φτάνει σήμερα να καταλήγει στις πλάτες των δήμων και κυρίως σε βάρος των δημοτών μας, που θα επωμιστούν τις ολιγωρίες του κράτους», σημειώνει ο κ. Καϊτεζίδης.
Το τέλος ταφής, που προβλέφθηκε με τον Ν. 4819/2021, επιβάλλεται για τις ποσότητες ανεπεξέργαστων αστικών αποβλήτων που διατίθενται σε χώρους υγειονομικής ταφής καθώς και για τα υπολείμματα επεξεργασίας αστικών αποβλήτων που προκύπτουν από μονάδες επεξεργασίας αστικών αποβλήτων. Το τέλος ταφής έχει οριστεί σε 20 ευρώ ανά τόνο αποβλήτων από την 1η Ιανουαρίου 2022 και αυξάνεται ετησίως κατά 5 ευρώ ανά τόνο και έως την τιμή των 35 ευρώ ανά τόνο.
Τα τρία αγκάθια
Η αναδρομική καταβολή του τέλους ταφής απορριμμάτων είναι μόνον ένα από τα αγκάθια που έχουν μπροστά τους οι διοικήσεις των δήμων αναφορικά με τις πολιτικές που θα ακολουθήσουν στο ζήτημα του καθορισμού των ανταποδοτικών τελών καθαριότητας και φωτισμού.
Έντονος προβληματισμός υπάρχει, ακόμη, για τη νέα τιμολογιακή πολιτική των ΦοΔΣΑ, καθώς το τέλος διαχείρισης απορριμμάτων, το οποίο καταβάλλουν οι δήμοι, συζητείται έως και να διπλασιαστεί. Ο ΦοΔΣΑ Κεντρικής Μακεδονίας επρόκειτο να λάβει τη σχετική απόφαση την περασμένη εβδομάδα, αλλά εν τέλει δόθηκε μια χρονική αναβολή, ώστε να υπάρξει διαβούλευση.
Ο τρίτος παράγοντας που πιέζει τα οικονομικά των δήμων είναι η αύξηση του μισθοδοτικού κόστους, που θα ισχύσει από το νέο έτος. Σε ό,τι αφορά τους εργαζόμενους στις υπηρεσίες καθαριότητας το κόστος αυτό συνυπολογίζεται στα αντίστοιχα τέλη καθαριότητας και φωτισμού που πληρώνουν οι δημότες, λόγω του ανταποδοτικού χαρακτήρα τους.
Δύσκολη η εξίσωση στον δήμο Θεσσαλονίκης
Κάθε δυνατή προσπάθεια, ώστε να μη χρειαστεί να προχωρήσει σε αυξήσεις στα δημοτικά τέλη, καταβάλλει ο δήμος Θεσσαλονίκης, σύμφωνα με τον αντιδήμαρχο Οικονομικών Σωκράτη Δημητριάδη. Άλλωστε, καθ’ όλη τη διάρκεια της θητείας της η διοίκηση του Κωνσταντίνου Ζέρβα ακολούθησε μια πολιτική οικονομικών ελαφρύνσεων για νοικοκυριά και επαγγελματίες, προχωρώντας σε μειώσεις των δημοτικών τελών κατά 30% οριζόντια για όλους.
Η εξίσωση για τη νέα χρονιά, όμως, είναι πολύ δύσκολη, αφού τα πρόσθετα κόστη που πρέπει να καλυφθούν από τα ανταποδοτική τέλη είναι πολύ υψηλά. Σύμφωνα με το οικονομικό επιτελείο του δήμου Θεσσαλονίκης, το μισθοδοτικό κόστος θα είναι υψηλότερο κατά περίπου 8%, ενώ, μόνο για να καλυφθούν τα κόστη για το τέλος ταφής, υπολογίζεται ότι απαιτούνται περί τα επτά εκατ. ευρώ. Παρά τα δυσμενή οικονομικά δεδομένα, πρόθεση της απερχόμενης διοίκησης είναι τα δημοτικά τέλη να παγώσουν στις τιμές που ισχύουν και τώρα.
Σε Καλαμαριά και Πυλαία – Χορτιάτη
Σε πάγωμα των ανταποδοτικών τελών καθαριότητας και φωτισμού προσανατολίζεται η απερχόμενη διοίκηση του Γιάννη Δαρδαμανέλη στην Καλαμαριά. Πάντως, ο αντιδήμαρχος Οικονομικών Ευάγγελος Τακμακίδης προειδοποιεί ότι, εάν δεν υπάρξουν διορθωτικές κινήσεις, η υπόθεση του τέλους ταφής θα τινάξει τους δήμους στον αέρα. «Είναι αδιανόητο να την πληρώνουν οι δήμοι και οι δημότες, γιατί η πολιτεία δεν ολοκλήρωσε τις υποδομές που απαιτούνται για τη σωστή διαχείριση των απορριμμάτων, σχολιάζει ο κ. Τακμακίδης, υπογραμμίζοντας ότι τα κόστη που προκύπτουν είναι δυσβάσταχτα.
Αμετάβλητα φαίνεται πως θα διατηρηθούν τα δημοτικά τέλη σε αυτή τη φάση και στον δήμο Πυλαίας – Χορτιάτη, εν αναμονή της εξέλιξης που θα προκύψει με τις ενέργειες της ΠΕΔ Κεντρικής Μακεδονίας και της ΚΕΔΕ.
Σε Θέρμη και Θερμαϊκό
Ο δήμαρχος Θέρμης Θεόδωρος Παπαδόπουλος θεωρεί ότι η αύξηση στα δημοτικά τέλη θα αποτελέσει εν τέλει μονόδρομο για τους δήμους. «Οι δήμοι έχουν να λύσουν έναν γρίφο με τρεις σταθερές. Η πρώτη αφορά το τέλος ταφής, η δεύτερη τη νέα τιμολογιακή πολιτική του ΦοΔΣΑ και η τρίτη την αύξηση του συντελεστή εργασίας. Πρέπει να βρεθούν τα αντίστοιχα έσοδα και δυστυχώς μαγικές λύσεις δεν υπάρχουν», αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Παπαδόπουλος. Σχολιάζοντας την πρόταση για αύξηση κατά 50% στα τέλη διαχείρισης απορριμμάτων, ο δήμαρχος Θέρμης τονίζει ότι «δεν υπάρχει περίπτωση να περάσει έτσι μια τέτοια απόφαση».
Την απόφασή του να μην προχωρήσει σε αυξήσεις στα δημοτικά τέλη κάνει γνωστή ο απερχόμενος δήμαρχος Θερμαϊκού Γιώργος Τσαμασλής, υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι κατά τη διάρκεια της θητείας του τα ανταποδοτικά τέλη μειώθηκαν αθροιστικά κατά 24%.
Σε Κορδελιό – Εύοσμο και Αμπελόκηπους – Μενεμένη
Το ενδεχόμενο αυξήσεων στα δημοτικά τέλη, σε ποσοστό ακόμη και πάνω από 20%, φαίνεται πως βρίσκεται στο τραπέζι σε ό,τι αφορά τον δήμο Κορδελιού – Ευόσμου. «Τέλος ταφής, νέα τιμολογιακή πολιτική από τον ΦοΔΣΑ, αυξήσεις στους μισθούς αλλά και αυξήσεις στο ενεργειακό κόστος και στα καύσιμα: μέσα σε αυτό το ασφυκτικό πλαίσιο οι δήμοι θα οδηγηθούν υποχρεωτικά σε αυξήσεις στα ανταποδοτικά τέλη», εκτιμά ο αντιδήμαρχος Οικονομικών Κορδελιού – Ευόσμου Κωνσταντίνος Αμανατιάδης. Ο ίδιος, πάντως, προσθέτει ότι, ακόμη κι αν υποχρεωθεί να προχωρήσει σε αυξήσεις, ο δήμος Κορδελιού – Ευόσμου θα παραμείνει ένας από τους δήμους με τα χαμηλότερα δημοτικά τέλη.
Παγωμένα στα ίδια επίπεδα των τελευταίων ετών θα παραμείνουν τα δημοτικά τέλη στον δήμο Αμπελοκήπων – Μενεμένης.
Σε Νεάπολη – Συκιές, Παύλο Μελά και Δέλτα
Αποφασισμένος να μην επιτρέψει καμία αύξηση στα δημοτικά τέλη εμφανίζεται ο δήμαρχος Νεάπολης – Συκεών Σίμος Δανιηλίδης. «Εμείς έχουμε ήδη λάβει την απόφασή μας και η απόφασή μας είναι να παγώσουμε τα ανταποδοτικά τέλη», ξεκαθαρίζει ο κ. Δανιηλίδης, τονίζοντας ωστόσο ότι με τις αποφάσεις για το τέλος ταφής «οι δήμοι οδηγούνται με μαθηματική ακρίβεια σε αδιέξοδο με κίνδυνο τα οικονομικά τους να τιναχθούν στον αέρα».
«Αρνούμαστε να μετακυλήσουμε το κόστος των αποφάσεων για το τέλος ταφής στους πολίτες. Προχωρούμε σε συντονισμένες κινήσεις μέσα από τα συλλογικά μας όργανα, την ΠΕΔ και την ΚΕΔΕ, και διατηρούμε τα δημοτικά μας τέλη για το 2024 στα ίδια επίπεδα με αυτά που ισχύουν τα τελευταία χρόνια», τονίζει ο απερχόμενος δήμαρχος Παύλου Μελά Δημήτρης Δεμουρτζίδης.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και ο απερχόμενος δήμαρχος Δέλτα Γιάννης Ιωαννίδης, σημειώνοντας ότι «σταθερή βούλησή μας είναι να μην υπάρξει καμία αύξηση στα δημοτικά τέλη».
Σε Χαλκηδόνα και Ωραιόκαστρο
Σε πάγωμα των ανταποδοτικών τελών προχώρησε σε αυτή τη φάση ο δήμος Χαλκηδόνας. «Αναμένουμε τη δικαίωση των ενεργειών της ΠΕΔ και της ΚΕΔΕ. Σε διαφορετική περίπτωση οι δήμοι θα βγουν εκτός προϋπολογισμού», επισημαίνει ο δήμαρχος Χαλκηδόνας Σταύρος Αναγνωστόπουλος.
Αντίστοιχη στάση τηρεί και ο δήμος Ωραιοκάστρου, με τον αντιδήμαρχο Οικονομικών Δημήτρη Καρασαββίδη να κάνει γνωστό ότι η δημοτική αρχή καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια, ώστε τα δημοτικά τέλη να διατηρηθούν αμετάβλητα.
Σε Βόλβη και Λαγκαδά
Σε αναπροσαρμογή των δημοτικών τελών κατά 10% αναμένεται να προχωρήσει ο δήμος Βόλβης, ώστε να ανταποκριθεί στις ανελαστικές δαπάνες που προκύπτουν από σειρά επιβαρύνσεων, όπως οι αυξήσεις στις τιμές του ρεύματος και των καυσίμων, η πρόταση για αύξηση των τελών από τον ΦοΔΣΑ κ.ά. Ειδικά σε ό,τι αφορά την τελευταία τροπολογία για αναδρομική καταβολή του τέλους ταφής απορριμμάτων από μέρους των δήμων, ο δήμαρχος Βόλβης Διαμαντής Λιάμας υπογραμμίζει ότι «συντασσόμαστε με την ηγεσία της ΚΕΔΕ» και παρατηρεί ότι δεν είναι δυνατόν να μεταφέρονται στην πλάτη των δήμων και των δημοτών ευθύνες που βαραίνουν αποκλειστικά και μόνον το κεντρικό κράτος.
Σε πάγωμα των δημοτικών τελών θα προχωρήσει και ο δήμος Λαγκαδά, σύμφωνα με τον σημερινό δήμαρχο Γιώργο Ξενιτίδη. Όπως αναφέρει ο ίδιος, για την κατάρτιση του δημοτικού προϋπολογισμού θα υπάρξει συνεργασία με τη νέα δήμαρχο, που αναλαμβάνει καθήκοντα από 1ης Ιανουαρίου 2024, Νίκη Ανδρεάδου.
(Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “Πολιτική”, 2-12-2023)