Του Αλέξανδρου Παπουτσή*
Οι προτεραιότητες της χώρας είναι λίγο πολύ αντιληπτές και αφορούν στην επόμενη της πανδημίας ημέρα. Η Ελλάδα βγαίνοντας από μία υπερδεκαετή οικονομική κρίση είχε την ευκαιρία μέσα από μεγάλες και μικρότερες αλλαγές σε κράτος και οικονομία να καλύψει το χαμένο έδαφος και με συντεταγμένο τρόπο να προσπαθήσει εντός δεκαετίας να ανακτήσει το απολεσθέν εθνικό εισόδημα.
Η πανδημία όμως ανέτρεψε αυτή τη γραμμική – αν και όχι τόσο σίγουρη- εξέλιξη και μας αναγκάζει να εξετάσουμε τα δεδομένα και τις προτεραιότητες ξανά από τη αρχή. Οι επιπτώσεις της πανδημίας στην οικονομία είναι γεγονός. Οι βραχυπρόθεσμες πρέπει να αντιμετωπιστούν σε πρώτο χρόνο διότι αφορούν την επιβίωση εργαζομένων και επιχειρήσεων. Όμως οι μέσο-μακροπρόθεσμες είναι εξίσου σημαντικές και απαιτείται σχεδιασμός. Μια εύθραυστη, ασθενική ανάπτυξη που θα βασίζεται μόνον στην κατανάλωση και σε δαπάνες του δημοσίου δεν είναι αποδεκτή ούτε θα μας πάει μακριά.Για να είμαστε δε απόλυτα ειλικρινείς η υπέρβαση της οικονομικής κρίσης είναι μία προσχηματική παραδοχή καθώς όλες οι δομικές αιτίες που οδήγησαν στη χρεοκοπία είναι εδώ παρούσες και η ροπή πολιτικού συστήματος αλλά και κοινωνίας προς τις λάθος κατευθύνσεις δεδομένη -εξαιρουμένων μικρών θυλάκων σε κόμματα και κοινωνία.
Παρόλα αυτά, ακόμα και στο δυσκίνητο και γραφειοκρατικό ευρωπαϊκό πλαίσιο υπάρχει μία ακόμη ιστορική ευκαιρία για την Ελλάδα. Εντός του πλαισίου δημοσιονομικής χαλάρωσης και αφειδούς χρηματοδότησης λόγω συνεπειών της πανδημίας, έχουμε τη δυνατότητα να αξιοποιήσουμε τη συνθήκη και να πετύχουμε διπλό όφελος. Από τη μία να στηρίξουμε οικονομία και κοινωνία αλλά ταυτόχρονα να προχωρήσουμε μεταρρυθμίσεις και αλλαγές που δεν υλοποιήσαμε την προηγούμενη δεκαετία.
Σε αυτήν την πραγματικότητα έρχεται ο νέος εκλογικός νόμος της Ελληνικής Κυβέρνησης για την Τοπική Αυτοδιοίκηση και αλλάζει βασικές παραμέτρους από τον προηγούμενο του ΣΥ.ΡΙ.ΖΑ. Η κατεύθυνση που δίνει είναι συγκεκριμένη και ενδεχομένως αντανακλά σε εθνικές προτεραιότητες. Εξηγούμαι. Σε όλον τον ανεπτυγμένο κόσμο ο ρόλος των πόλεων διευρύνεται συνεχώς. Αποτελούν πόλους ανάπτυξης του τριτογενούς τομέα και παραγωγής καινοτομίας και μπορούν να συμβάλουν καθοριστικά στην κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη. Υποδέχονται προνομιακά πλέον επιχειρηματικές δραστηριότητες και επενδυτικές πρωτοβουλίες κυρίως του τριτογενούς τομέα.
Για να πετύχουμε αυτούς τους στόχους χρειαζόμαστε συμπαγείς διοικήσεις στο τιμόνι των δήμων, που θα διακρίνονται από προγραμματική συνοχή – όχι κατ’ ανάγκη κομματική, αυτό είναι ξεπερασμένο – από κοινές αντιλήψεις για τις προτεραιότητες και τις ιεραρχήσεις κάθε τόπου και μία όσο το δυνατόν πιο συγκεκριμένη ατζέντα πόλης. Η ύπαρξη πλαφόν εισόδου στο Δημοτικό Συμβούλιο αποτρέπει τη μοναχική κάθοδο στις εκλογές, την πολυδιάσπαση και τηνκακώς νοούμενη πολυφωνία που ισοδυναμεί με αδυναμία άρθρωσης και παρακολούθησης πολιτικού λόγου.Αποφεύγεται επίσης το φαινόμενο πληθώρας εκλεγμένων μονάδων και μιας εικόνας συνονθυλεύματος στα συμβούλια. Απομειώνεται ο ρόλος των προσωπικών στρατηγικών και στοχεύσεων υπέρ τη πολιτικής και προγραμματικής συγκρότησης. Παύει ο δήμαρχος και ο περιφερειάρχης να είναι δέσμιος ορισμένων vetoplayersκαι με τρόπο λειτουργικό και σαφή ανακτά τη δυνατότητα λειτουργικής «διακυβέρνησης».
Η επαναφορά της πενταετούς θητείας που είχε εφαρμοστεί το 2010 κατά τη διοικητική μεταρρύθμιση του Καλλικράτη είναι επίσης μία σωστή ρύθμιση καθώς δίνει τη δυνατότητα στις διοικήσεις τόσο να σχεδιάσουν αλλά και να υλοποιήσουν πολιτικές εντός ενός εκλογικού κύκλου. Εναρμονίζει κατά κάποιο τρόπο τον πραγματικό και αναγκαίο χρόνο για μια διοίκηση με τον πολιτικό και εκλογικό χρόνο.
Τέλος,η εκλογή από την πρώτη Κυριακή με 43% δίνει την πολιτική νομιμοποίηση σε μία εμφανή εκλογική πλειοψηφία να αναδείξει αφενός νέα διοίκηση αλλά να στηρίξει αφετέρου στη συνέχεια τις επιλογές της. Δημιουργεί δηλαδή μία κρίσιμη πολιτική και εκλογική μάζα με διακριτά πολιτικά χαρακτηριστικά η οποία μπορεί να αποτελέσει τον κορμό των όποιων αλλαγών και πρωτοβουλιών.
Συμπερασματικά μπορεί κανείς να ισχυριστεί ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση αποκτά επιχειρησιακή δυνατότητα καθώς λύνονται τα χέρια και πριμοδοτείται η πολιτική συνοχή με στόχο τις καλύτερες επιδόσεις. Πρέπει τα επόμενα χρόνια να αξιοποιηθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο οι ευρ. πόροι, να κλείσει το παραγωγικό χάσμα, να ενισχυθούν οι υποδομές – πεδίο στο οποίο υπολειπόμαστε σημαντικά και να μετεξελίξουμε τον τόπο μας με τεχνολογικά έξυπνες και περιβαλλοντικά ισόρροπες δημόσιες πολιτικές. Δεν μπορούμε να αναλώσουμε χρόνο και χρήμα σε ατέρμονες, διαδικαστικές και διοικητικές αβελτηρίες.
- Πολιτικός Επιστήμονας, Επιχειρηματίας
