Tης Βαρβάρας Ζούκα
Η διενέργεια αρχιτεκτονικού διαγωνισμού για τη δημιουργία πάρκου μνήμης πλησίον του υπό κατασκευή Μουσείου Ολοκαυτώματος, ο σχεδιασμός ενός ολοκληρωμένου προγράμματος για την ανάδειξη του παραδοσιακού οικισμού της Άνω Πόλης, η αναβάθμιση της περιοχής της παλιάς Λαχαναγοράς αλλά και η δημιουργία μιας δεύτερης πλατείας στην Τριανδρία είναι μόνον ορισμένα από τα έργα που περιλαμβάνει το τεχνικό πρόγραμμα του δήμου Θεσσαλονίκης για την καινούρια χρονιά.
Πρόκειται για το πρώτο τεχνικό πρόγραμμα που καταθέτει η διοίκηση του Στέλιου Αγγελούδη και αντανακλά τις προτεραιότητες που έχει θέσει η δημοτική αρχή που βρίσκεται στο τιμόνι του δήμου Θεσσαλονίκης από τον περασμένο Ιανουάριο. Το τεχνικό πρόγραμμα του 2025 περιλαμβάνει συνολικά 99 έργα, προϋπολογισμού περίπου 41,3 εκατ. ευρώ.
Αναπλάσεις μεγάλης κλίμακας
Η μερίδα του λέοντος των κονδυλίων θα κατευθυνθεί σε έργα αναπλάσεων μείζονος σημασίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε μεγάλες αναπλάσεις μέσα στο 2025 εκτιμάται ότι θα κατευθυνθεί περίπου το 63% των εξασφαλισμένων πιστώσεων. Εξάλλου, μεγάλη βαρύτητα δίνεται και στη μελετητική ωρίμανση έργων αναπλάσεων μεγάλης κλίμακας. Μεταξύ των παρεμβάσεων αυτών ξεχωρίζουν:
1. Η προκήρυξη αρχιτεκτονικού διαγωνισμού για την ανάθεση μελέτης για το πάρκο μνήμης πλησίον του Μουσείου Ολοκαυτώματος: Ο σχεδιασμός αφορά τη δημιουργία ενός μητροπολιτικού πάρκου πέριξ της περιοχής όπου κατασκευάζεται το Μουσείο Ολοκαυτώματος. Η ωρίμανση της σχετικής μελέτης κρίνεται απαραίτητο να προχωρήσει παράλληλα με την κατασκευή του Μουσείου Ολοκαυτώματος, ώστε με την ολοκλήρωση του εμβληματικού έργου να υλοποιηθεί και το πάρκο που θα το περιβάλλει.
2. Το ολοκληρωμένο πρόγραμμα έργων για την ανάδειξη του παραδοσιακού οικισμού της Άνω Πόλης: Το έργο περιλαμβάνει την ανακατασκευή δρόμων και πεζοδρόμων στην Άνω Πόλη με τη διατήρηση του παραδοσιακού χαρακτήρα του οικισμού, την ανάδειξη των βυζαντινών και νεώτερων μνημείων, την αναβάθμιση κοινόχρηστων χώρων πρασίνου και πλατειών, την ενίσχυση του αστικού πρασίνου και την υλοποίηση παρεμβάσεων που αφορούν την αντιπλημμυρική προστασία, την προσβασιμότητα και τη στάθμευση.
3. Η περιβαλλοντική αναβάθμιση της περιοχής της παλιάς Λαχαναγοράς και της πλατείας Μουσχουντή: Το έργο εντάσσεται στον δυτικό αρχαιολογικό περίπατο και αφορά την αποκατάσταση της ασυνέχειας που υπάρχει στον αστικό ιστό, μετά την απόκτηση μέσω απαλλοτριώσεων κοινόχρηστων χώρων που βρίσκονται στις παρυφές του ιστορικού κέντρου της πόλης. Ακόμη, προβλέπονται παρεμβάσεις για την προστασία και την ανάδειξη της ζώνης πρασίνου των βυζαντινών τειχών καθώς και για την αποκατάσταση της προσβασιμότητας στην πυκνοκατοικημένη περιοχή της παλιάς λαχαναγοράς, στην οδό Στουρνάρα και στην πλατεία Μουσχουντή.
4. Η διενέργεια αρχιτεκτονικού διαγωνισμού για την επανάχρηση του διατηρητέου συγκροτήματος του Ντεπό: Το έργο αφορά την αποκατάσταση και επανάχρηση του ιστορικού συγκροτήματος της πρώην Εταιρείας Τροχιοδρόμων και Ηλεκτροφωτισμού στην περιοχή του Ντεπό. Το σύνολο των κτιρίων του συγκροτήματος είναι χαρακτηρισμένα ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία από το 1994. Ο δήμος Θεσσαλονίκης, που είναι ιδιοκτήτης του ακινήτου, επιθυμεί να αξιοποιήσει το διατηρητέο συγκρότημα και τον περιβάλλοντα χώρο του για κοινωφελείς και πολιτιστικές χρήσεις για την εξυπηρέτηση του αναγκών της ευρύτερης περιοχής της πέμπτης δημοτικής κοινότητας και συνολικά της Θεσσαλονίκης. Ήδη έχουν γίνει δράσεις συμμετοχικού σχεδιασμού στη γειτονιά, ενώ με την ανάδειξη μελετητή επιδιώκεται σε πρώτη φάση η ολοκλήρωση μελετών για την αποκατάσταση των διατηρητέων κτιρίων.
5. Η μελέτη ανάπλασης της πλατείας Δημοκρατίας: Το έργο αφορά την ανάπλαση της πλατείας Δημοκρατίας καθώς και της ευρύτερης περιοχής και των διαδρομών δίπλα από τα δυτικά βυζαντινά τείχη της Θεσσαλονίκης. Στόχος της παρέμβασης είναι να αποκατασταθεί ο λειτουργικός ρόλος της πλατείας και να αποδοθεί σημαντικός χώρος στους πεζούς. Παράλληλα, στις κατευθυντήριες γραμμές τις οποίες θέτει ο δήμος Θεσσαλονίκης περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων η ενίσχυση του πρασίνου στην περιοχή αλλά και η αναβάθμιση του φωτισμού στον δημόσιο χώρο. Στη μελέτη θα περιληφθούν ακόμη η διαμόρφωση και η ανάπλαση της οδού Ειρήνης με την τριγωνική εκβολή της προς την οδό Αγίου Δημητρίου όπως και η διαμόρφωση των οδών Μοσκώφ και Δαναΐδων.
6. Η μελέτη ανάπλασης της πλατείας Διοικητηρίου: Η προσπάθεια για αξιοποίηση της πολύπαθης πλατείας Διοικητηρίου και για απόδοσή της στους πολίτες επανεκκινεί σε συνεργασία με το υπουργείο Πολιτισμού. Οι σχετικές μελέτες θα επιδιωχθεί να ολοκληρωθούν μέσα σε ένα διάστημα δεκαέξι μηνών. Το έργο που σχεδιάζεται πλέον αφορά αποκλειστικά την προστασία των αρχαιοτήτων και την απόδοση στον αστικό ιστό και σε δημόσια χρήση της πλατείας που υπήρχε μεταξύ της Αγίου Δημητρίου, της Βενιζέλου, της Ολύμπου και της Κυπρίων Αγωνιστών, χωρίς να υπάρχει πλέον στην εξίσωση ο παράγοντας που αφορά τη δημιουργία υπόγειου πάρκινγκ. Η αξιοποίηση της πλατείας Διοικητηρίου βρίσκεται σε εκκρεμότητα από το 1987.
7. Η μελέτη ανάπλασης του άμεσου περιβάλλοντα χώρου του Επταπυργίου: Το έργο αφορά την ανάπλαση του αρχαιολογικού χώρου μπροστά από την είσοδο του φρουρίου του Επταπυργίου και του άμεσου περιβάλλοντα χώρου του. Η επικαιροποίηση των μελετών θα γίνει σύμφωνα με τις υποδείξεις της κοινής ομάδας εργασίας του υπουργείου Πολιτισμού και του δήμου Θεσσαλονίκης.
8. Η διενέργεια αρχιτεκτονικού διαγωνισμού για τη δημιουργία δεύτερης πλατείας στον Άγιο Σπυρίδωνα, στην Τριανδρία: Σε εναρμόνιση με τις προβλέψεις του νέου Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου, το έργο αφορά τη δημιουργία μιας νέας πλατείας στη θέση του παλιού 1ου δημοτικού σχολείου Τριανδρίας, το οποίο θα κατεδαφιστεί. Παράλληλα, στον χώρο προβλέπεται η δημιουργία και υπόγειου πάρκινγκ.
9. Η αναμόρφωση πάρκου Αλκμήνης σε πάρκο σύγχρονου αθλητισμού – ευεξίας: Στόχος της παρέμβασης είναι η αισθητική και λειτουργική αναβάθμιση του πάρκου Αλκμήνης, που αναπτύσσεται σε μεγάλη έκταση και αποτελεί σημαντικό πόλο έλξης για έφηβους και παιδιά. Στον χώρο σχεδιάζεται να προστεθούν σύγχρονες εγκαταστάσεις άθλησης και δραστηριοτήτων αναψυχής και ευεξίας, όπως πίστα skateboard, τοίχος αναρρίχησης, διαδρομές για τρέξιμο και ποδήλατο, παιδική χαρά για όλους κ.ά.
10. Η βιοκλιματική ανάπλαση της πλατείας Ελευθερίας: Αναμένεται να ξεπεραστούν τα προβλήματα που προέκυψαν έπειτα από τις προσφυγές μεταξύ εταιρειών που συμμετείχαν στον σχετικό διαγωνισμό, ώστε να αρχίσουν τα έργα για τη δημιουργία πάρκου μνήμης στην πλατεία Ελευθερίας. Για το έργο υπάρχει εξασφαλισμένη χρηματοδότηση 8,5 εκατ. ευρώ από το Πράσινο Ταμείο.
11. Η ανάπλαση του ιστορικού άξονα της Αγίας Σοφίας: Το έργο, που αφορά τη δημιουργία ενός εμπορικού πεζόδρομου στο τμήμα από την Τσιμισκή έως τη λεωφόρο Νίκης, αναμένεται να δημοπρατηθεί πριν από την εκπνοή του τρέχοντος έτους. Και για το έργο αυτό υπάρχει εξασφαλισμένη χρηματοδότηση από το Πράσινο Ταμείο.
Στον τομέα της σχολικής στέγης
Σε απόλυτη προτεραιότητα θέτει η δημοτική αρχή τα έργα που αφορούν τον ευαίσθητο τομέα της σχολικής στέγης. Συγκεκριμένα, σε ποσοστό 19,5% οι νέες ενδείξεις του τεχνικού προγράμματος αφορούν παρεμβάσεις στον τομέα της σχολικής στέγης, που περιλαμβάνουν έργα και μελέτες για την ανέγερση νέων σχολείων, για την επανάχρηση κλειστών σχολικών κτιρίων αλλά και για τη βελτίωση της πυρασφάλειας, της στατικής αντοχής, της προσβασιμότητας και της ενεργειακής κατανάλωσης των διδακτηρίων.
Στον τομέα της σχολικής στέγης μεταξύ άλλων αναδείχθηκε νέος ανάδοχος για το έργο ανέγερσης λυκείου στην περιοχή των Τροχιοδρομικών, μετά τη διάλυση της σύμβασης με τον αρχικό μειοδότη του διαγωνισμού, που είχε διενεργηθεί παλαιότερα.
Ακόμη, θα αρχίσουν προπαρασκευαστικές ενέργειες για την ανέγερση νέων διδακτηρίων σε δημοτικά ακίνητα, όπως σε αυτά της 25ης Μαρτίου και Καρακάση, της Σαπφούς και Βουτυρά, της Αγίου Δημητρίου 125 και της Δελφών και Ψυχάρη.
Στο τεχνικό πρόγραμμα για την καινούρια χρονιά έχει περιληφθεί ακόμη η εκτέλεση των απαιτούμενων εργασιών για την προσαρμογή του διδακτηρίου στη συμβολή της Κατσιμίδη με την οδό Μήλου, ώστε να υποδεχθεί το 1ο ειδικό δημοτικό σχολείο και το 2ο ειδικό νηπιαγωγείο, μετά την απομάκρυνση των γραφείων της διεύθυνσης πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Λειτουργική αναβάθμιση της πεζογέφυρας της Μ. Αλεξάνδρου
Στον τομέα της βιώσιμης κινητικότητας προγραμματίζονται μεταξύ άλλων η εκπόνηση μελετών για τη συντήρηση και την αναβάθμιση του παλιού ποδηλατικού δικτύου αλλά και παρεμβάσεις για την ενίσχυση του ποδηλατικού τουρισμού με τη δημιουργία ποδηλατόδρομου από το Μέγαρο Μουσικής μέχρι την περιοχή της Σοφούλη.
Ακόμη, ο δήμος Θεσσαλονίκης σχεδιάζει να προχωρήσει σε μελέτες για την ενίσχυση και τη λειτουργική αναβάθμιση της πεζογέφυρας στη Μεγάλου Αλεξάνδρου, καθώς έχει κριθεί ότι απαιτείται η δομική αποκατάστασή της.
Αυξημένα θα είναι τα κονδύλια που θα διατεθούν για την ενίσχυση του αστικού πρασίνου, ενώ στον τομέα της ανακύκλωσης ξεχωρίζει μεταξύ άλλων το έργο της δημιουργίας πράσινου σημείου στη Θεσσαλονίκη.
Σε ό,τι αφορά τις πηγές χρηματοδότησης του νέου τεχνικού προγράμματος, σε ποσοστό 82% οι πόροι για την υλοποίηση των 99 έργων έχουν εξασφαλιστεί από τρίτες πηγές, όπως το ΕΣΠΑ, το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, το Πράσινο Ταμείο, τα προγράμματα “Φιλόδημος” και “Αντώνης Τρίτσης” και η δανειακή σύμβαση με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
